-
@ NOS Nieuws (RSS Feed)
2025-02-27 06:32:38
Koorddansen voor Britse premier bij bezoek aan Witte Huis
Deze week reist de ene na de andere Europese leider naar Washington om uit te vinden wie de beste Trump-fluisteraar is. Op maandag zette de Franse president Macron zijn 'bromance' in als diplomatiek wapen toen hij naast Trump plaatsnam in het Oval Office. Er werd gelachen, geaaid en subtiel gemanoeuvreerd, maar aan het eind van de ontmoeting bleven de grote meningsverschillen over Oekraïne onverminderd bestaan.
Vandaag is het de beurt aan de Britse premier Starmer om Trump te bezoeken. Wederom een cruciale ontmoeting, met als inzet: de toekomst van de trans-Atlantische alliantie, de veiligheidsparaplu tussen Europa en de VS die sinds de Tweede Wereldoorlog heeft bestaan. Want die naoorlogse orde en eenheid botst momenteel met Trumps 'America First'-beleid.
Leidende rol
Het Verenigd Koninkrijk maakt geen deel meer uit van de Europese Unie, maar blijft een van de grootste, capabelste en bereidwilligste militaire machten in Europa. En nu de Europese veiligheid op het spel staat, verdwijnen de Brexit-vetes van de afgelopen jaren razendsnel naar de achtergrond.
Logisch ook: de Britten spelen een cruciale rol in de verdediging van Europa, hebben binnen de NAVO na de Verenigde Staten de grootste defensiebegroting en zijn, samen met Frankrijk, het enige Europese land met kernwapens. Binnen de alliantie worden zij dan ook gezien als een voor de hand liggende kandidaat om een leidende rol op zich te nemen.
Tuk op deals
"Don't poke the bear" is het motto in Westminster, geen ruziemaken. Na een turbulente week, waarin Trump zijn Oekraïense collega Zelensky een dictator noemde en zowel Starmer als Macron ervan werd beschuldigd dat ze niets doen om de oorlog te beëindigen, zal Starmer proberen confrontaties te vermijden. Hij zal op delicate wijze proberen om Trump ervan te overtuigen Europa te beschermen, in plaats van naar de Russische president Poetin te luisteren.
Ondanks de gesprekken die al plaatsvinden tussen Amerika en Rusland over Oekraïnes toekomst zou er nog geen blauwdruk liggen voor een 'vredesplan' van Trump. Dit betekent dat leiders als Starmer en Macron nog steeds invloed kunnen uitoefenen, is de hoop.
Trump is onvoorspelbaar, maar duidelijk is dat Europa in zijn ogen meer in defensie moet investeren. Bovendien is hij tuk op het sluiten van deals, vooral als Amerika daar voordeel uit haalt. Op die punten zal de Britse premier proberen in te spelen.
Rusland afschrikken
Ten eerste wil Starmer de Amerikaanse president ervan doordringen dat Europa werkt aan een plan voor de stationering van een Europese troepenmacht in Oekraïne, voor het geval er een staakt-het-vuren wordt bereikt.
Hij beloofde als eerste leider troepen naar Oekraïne te sturen als onderdeel van zo'n missie. Volgens de laatste berichten denken de Europese leiders aan enkele tienduizenden militairen, die niet langs het front, maar in het Oekraïense achterland gestationeerd worden om Rusland af te schrikken.
Maar, zal Starmer bij Trump betogen, militaire afschrikking is alleen geloofwaardig met Amerikaanse veiligheidsgaranties.
Defensie-uitgaven
President Trump wil dat Europese landen meer investeren in defensie, in plaats van op Amerika te leunen. Daarom komt Starmer in Washington met een troef: op dinsdag verhoogde hij de Britse defensie-uitgaven van 2,3 procent van het bruto binnenlands product naar 2,5 procent in 2027, met het plan om dit door te trekken naar 3, zoals NAVO-chef Mark Rutte heeft voorgesteld. Dit betekent 13,4 miljard pond extra voor defensie ten opzichte van de bijna 54 miljard pond die het VK vorig jaar besteedde.
Op vrijdag reist de Oekraïense president Zelensky naar Washington om een overeenkomst over de winning van zeldzame aardmetalen te ondertekenen. Twee dagen later, op zondag, bespreken Europese leiders in Londen hoe ze Europa's veiligheid kunnen versterken, nu de VS zich steeds verder terugtrekt.
Historische vriendschap
Het bezoek van Starmer aan Washington is niet zonder risico's. Net als bij veel andere landen zijn er in het VK zorgen over de importheffingen die Trump het land zou kunnen opleggen.
De VS is een belangrijke handelspartner voor de Britten. Als het over tarieven gaat, zal Starmer waarschijnlijk de begroting erbij halen en beargumenteren dat het door heffingen moeilijker zal worden om de defensie-uitgaven op te voeren en de krijgsmacht te versterken.
Ongetwijfeld zal Starmer inspelen op de historische vriendschap tussen de Britten en Amerikanen - the special relationship- en op Trump's persoonlijke liefde voor Schotland (zijn moeder was van Schotse afkomst en hij heeft er golfbanen).
Ultiem diplomatiek wapen
De premier zal hem proberen te paaien met een uitnodiging voor een staatsbezoek aan Londen, inclusief een toespraak in het Britse parlement. En wellicht het ultieme diplomatieke wapen inzetten: een een-op-een-ontmoeting met leden van het koningshuis.
Maar tot slot blijft het gevaar bestaan dat geen enkele vorm van diplomatie, goede argumenten, charme of 'bromance' zal werken. Misschien valt er simpelweg geen deal te sluiten tussen Europa en het 'America First'-team in Washington.
https://cdn.nos.nl/image/2025/02/27/1196330/1008x567.jpg
https://nos.nl/l/2557466