-
@ HereTong
2025-05-01 01:47:10EVERY Company ไข่ขาวเชื้อรา ที่รัฐส่งเสริม Unilever อุ้ม และเราถูกคลุมถุงให้กิน
อู๊ว ฉันเกิดมาเป็นไก่ โดนคนเลี้ยงเอาไว้ วันๆไม่ต้องทำอะไร แค่กินแล้วออกไข่ ป๊อกๆๆๆๆๆ กะต๊อก ป๊อกๆๆๆ ป๊อกๆๆๆๆๆ กะต๊อก ป๊อกๆๆๆ เพลงของเป้ อารักษ์ อาจกลายเป็นแค่คำเปรียบเปรย มนุษย์ ที่ถูกริดรอนสิทธิ์ตัวเองลงทุกวันจากนักล่า https://youtu.be/RctpDMoymVw?si=D3jzUXZBmyjxKGpN
โลกยุคใหม่อาจไม่ต้องมีแม่ไก่ แค่มีเชื้อรา กับเทคโนโลยี "precision fermentation" ก็สามารถทำให้ “ไข่” โผล่ออกมาในรูปของผงโปรตีนที่ไม่เคยผ่านตูดอุ่นๆ ไม่เคยมีเสียงกุ๊กๆ และไม่เคยเจอรังเจี๊ยบอีกต่อไป แต่เบื้องหลังของไข่ทดแทนที่ว่า “ก้าวหน้า” นี้ กลับเป็นการเคลื่อนไหวที่เชื่อมโยงรัฐ ธุรกิจยักษ์ และแคมเปญแนว “greenwashing” ได้อย่างแนบเนียนแบบพิมพ์นิยมของโลกอาหารสังเคราะห์ เรื่องราวมันประมาณนี้ครับ
เมื่อไข่เกิดจากเชื้อรา The EVERY Company ซึ่งเดิมชื่อว่า Clara Foods ก่อตั้งขึ้นในปี 2014 โดย Arturo Elizondo และเพื่อนร่วมทีมที่ออกมาจากโครงการ IndieBio ซึ่งเป็น accelerator สำหรับสตาร์ทอัปด้านชีววิทยาสังเคราะห์ที่มีชื่อเสียงใน Silicon Valley ได้ใช้ยีสต์ที่ถูกดัดแปลงพันธุกรรม (GMO yeast) สายพันธุ์ Komagataella phaffii เพื่อให้มันสร้าง “ovalbumin” หรือโปรตีนไข่ขาวขึ้นมาได้ คล้ายการหลอกยีสต์ให้กลายเป็นโรงงานสร้างไข่แบบไม่ต้องมีไก่ กระบวนการหมักนี้คือการจับยีสต์ใส่ถัง เติมน้ำตาล เติมสารอาหาร แล้วรอให้มัน "ผลิต" โปรตีนในห้องแล็บ แล้วก็สกัดออกมา ทำให้บริสุทธิ์ ตากแห้ง แล้วบรรจุใส่ซอง ชูป้าย “animal-free” แปะคำว่า “sustainable” แล้วส่งเข้าสู่ตลาดโปรตีนทดแทน ผลิตภัณฑ์นี้ได้รับการรับรองจาก FDA ว่าเป็น Generally Recognized as Safe (GRAS)
แต่คำถามคือ… ยีสต์ GMO + กระบวนการหมัก = sustainable จริงหรือเปล่า?
ถึงจะเป็นโปรตีนสังเคราะห์ ที่คนแพ้ไข่ก็ยังแพ้อยู่ดี แม้จะไม่มีสัตว์เกี่ยวข้องเลย แต่ EVERY Egg White ก็ยังคงต้องติดป้าย “Contains Egg” ตามกฎหมาย เพราะโครงสร้างโปรตีนที่ผลิตออกมา "เหมือน" โปรตีนไข่จริงมากจนสามารถกระตุ้นอาการแพ้ในคนที่แพ้ไข่ได้อยู่ดี แปลว่า... เราไม่ได้หลุดพ้นจากปัญหาแพ้อาหารเลย แค่เปลี่ยนแหล่งกำเนิดจากไก่มาเป็นเชื้อรา แต่สิ่งที่น่าคิดคือ นี่แสดงว่าองค์ประกอบของมันเหมือนชนิดที่ว่า สำเนาถูกต้องขนาดคนแพ้ไข่ยังแพ้อยู่ คุณคิดว่าในมุมนี้น่าคิดกว่าไหม???
Back ดีมีกองทัพอุ้ม เงินภาษีหนุน ที่น่าจับตาคือ EVERY ได้รับเงินสนับสนุนกว่า 2 ล้านดอลลาร์จากกระทรวงกลาโหมสหรัฐฯ (DoD) เพื่อศึกษาความเป็นไปได้ในการผลิตโปรตีนในประเทศ ตัวเลขนี้ไม่ใช่เล่น ๆ แปลว่า ภาครัฐกำลังพิจารณาให้ "ไข่จากเชื้อรา" เป็นอาหารแห่งอนาคตของกองทัพ ซึ่งหมายถึงเม็ดเงินระดับพันล้านเหรียญหากแผนนี้เดินหน้า และเมื่อรัฐหนุนขนาดนี้ เทคโนโลยีที่ยังแพงก็จะ “ไม่แพง” อีกต่อไป เพราะเงินภาษีช่วยลดต้นทุนแบบกลาย ๆ เหมือนที่เคยเกิดกับ Beyond Meat หรือ Impossible Foods
เท่านั้นไม่พอครับ ไข่ขาวของท่าน ได้รับการคัดเลือกที่จะจับมือกับ The Vegetarian Butcher บริษัทลูกของ Unilever บริษัทอาหารที่ครองตลาดโลกราวกับเป็นเจ้าของตู้เย็นของประชากรโลก Unilever จะใช้โปรตีนไข่จาก EVERY ใส่ในผลิตภัณฑ์ plant-based meat ที่กำลังไต่ตลาดโลก โดยไม่จำเป็นต้องแจ้งผู้บริโภคว่าโปรตีนนี้มาจากเชื้อรา GMO หรือกระบวนการ biotech ที่ไม่ธรรมดา แม้จะถูกจัดว่าเป็น "non-animal ingredient" หรือ "ไม่ได้มาจากสัตว์โดยตรง" แต่ก็มีสิทธิ์เข้าสู่เมนูมังสวิรัติ วีแกน และอาหารเด็กได้อย่างง่ายดาย เพราะภาพจำที่สื่อมวลชนร่วมกันสร้างขึ้น เพราะไม่มีภาพของ “สัตว์” อยู่ในกระบวนการเลย จึงกลายเป็น “วีแกนได้” ในสายตาคนทั่วไป ทั้งที่ความจริงมันคือเทคโนโลยีชีวภาพระดับลึก ด้วยการใช้คำอย่าง “cruelty-free”, “animal-free”, “sustainable protein”, รวมถึงหน้าตาผลิตภัณฑ์ที่ดูใสสะอาด ไร้กลิ่นอายห้องแล็บ
แม้จะยังไม่มีหลักฐานตรงๆ ว่า EVERY เข้าล็อบบี้รัฐบาลเหมือน Oatly แต่เส้นทางที่เห็นชัดคือความร่วมมือกับองค์กรระดับนโยบาย เช่น Good Food Institute (GFI) และกลุ่มผลักดัน food-tech เพื่อก่อรูปแนวคิดว่า “อาหารที่ไม่ได้มาจากธรรมชาติ” = “อนาคต” และเมื่อแบรนด์เหล่านี้จับมือกับยักษ์ใหญ่ กลายเป็นอาหารในโรงเรียน ทหาร โรงพยาบาล หรือ planet of the future คนทั่วไปก็ไม่มีสิทธิ์เลือกอีกต่อไป เพราะทุกที่ถูกจัดสรรโดยนโยบายที่ใครบางคนได้ตัดสินไปแล้ว
EVERY Company ไม่ได้ขายแค่ไข่สังเคราะห์ แต่ขาย “อนาคตของอาหาร” แบบที่มนุษย์ถูกแยกออกจากธรรมชาติ แล้วพึ่งพาเทคโนโลยีและเงินทุนแทน และในโลกที่รัฐกับบริษัทยักษ์กำลังร่วมมือกันสร้างนิยามใหม่ของคำว่า “โปรตีนดีต่อสิ่งแวดล้อม” เราในฐานะผู้บริโภคควรถามกลับว่า…
ดีต่อใคร? ธรรมชาติ หรือห้องแล็บ? สุขภาพของมนุษย์ หรือผลกำไรของเจ้าของแพลตฟอร์มอาหาร?
***สรุป timeline เบาๆ 2014 – Clara Foods ก่อตั้งในซานฟรานซิสโก โดยมีเป้าหมายผลิต “ไข่โดยไม่ต้องใช้ไก่” ผ่านกระบวนการ fermentation 2015-2019 – รับทุนหลายรอบ รวมถึงจาก Horizons Ventures (ที่ลงทุนใน Impossible Foods), IndieBio, Blue Horizon ฯลฯ 2021 – เปลี่ยนชื่อจาก Clara Foods เป็น The EVERY Company เพื่อสะท้อนเป้าหมายที่กว้างขึ้น: การสร้างโปรตีน “EVERYthing” จากจุลชีพ
ปล. ใครอยากอ่านเอกสาร GRAS ตัวเต็มของ EGGWHITE โหลดได้จากที่นี่ครับ https://www.fda.gov/media/175248/download #pirateketo #กูต้องรู้มั๊ย #ม้วนหางสิลูก #siamstr