-
@ HereTong
2024-12-15 18:51:05
“Donna Donna” เดิมเป็นเพลงภาษาเยดิช (Yiddish) ชื่อ “Dos Kelbl” (The Calf) ประพันธ์ขึ้นในปี 1940 โดย Sholom Secunda (ผู้แต่งทำนอง) และ Aaron Zeitlin (ผู้แต่งเนื้อร้อง) สำหรับการแสดงละครเพลงชาวยิวในยุคนั้นซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ทหารนาซีเร่งขยายอิทธิพลในยุโรป และชาวยิวในหลายพื้นที่เริ่มถูกจับกุมและส่งไปยังค่ายกักกัน
แม้ว่าเพลงนี้จะไม่ได้เขียนขึ้นในภาษา ฮิบรู (Hebrew) แต่เดิมเป็นภาษา เยดิช (Yiddish) ซึ่งเป็นภาษาที่ใช้ในหมู่ชาวยิวแถบยุโรปตะวันออก อย่างไรก็ตาม การเชื่อมโยงเพลงกับความทุกข์ของชาวยิวในยุคนั้นมีเหตุผล เพราะเนื้อหาเพลงสอดคล้องกับสภาพแวดล้อมทางสังคมที่ผู้แต่งเผชิญในช่วงสงคราม
เพลงนี้กลายเป็นสัญลักษณ์ของการต่อสู้เพื่อเสรีภาพในหลายยุคสมัย ไม่เพียงแต่สะท้อนชะตากรรมของชาวยิวในสงครามโลกครั้งที่ 2 แต่ยังแสดงให้เห็นถึงเสียงเรียกร้องเพื่อความเป็นอิสระและการไม่ยอมจำนนต่อความอยุติธรรมในระดับสากล
ในปี 1956 นักแต่งเพลงชาวอเมริกัน Arthur Kevess และ Teddi Schwartz ได้แปลเพลงนี้เป็นภาษาอังกฤษและตั้งชื่อว่า “Donna Donna” โดยใช้ความหมายเดิมเป็นพื้นฐาน แต่มีการปรับเปลี่ยนเล็กน้อยในเรื่องของภาษา
ตัวอย่างบางส่วนของการแปลครับ
ภาษาเยดิช (Yiddish):
אַ פֿויגל האָט אַ פֿליגלען, אַ קאַלב דאַרף גיין צו שלאַכט.
(คำอ่าน: A feygl hot a flign, a kalb darf geyn tsu shlakht.)
คำแปล: นกมีปีกให้โบยบิน แต่ลูกวัวต้องเดินไปสู่โรงฆ่าสัตว์
ภาษาอังกฤษ (แปล):
A bird has wings to fly, a calf is led to slaughter.
เพลง “Donna Donna” นั้นมีความหมายที่ลึกซึ้งและเต็มไปด้วยการเปรียบเปรย เนื้อหาของเพลงเล่าถึงลูกวัวตัวหนึ่งที่กำลังถูกพาไปโรงฆ่าสัตว์ โดยเปรียบเปรยถึงความไร้เสรีภาพและความโศกเศร้าที่เกิดจากการยอมรับชะตากรรม ในเพลงมีการเปรียบลูกวัวกับนกที่สามารถโบยบินเป็นอิสระได้ หากไม่ถูกพันธนาการ
การเปรียบเทียบ “ลูกวัว” (Calf) กับ “ชาวยิว” มีความลึกซึ้งในเชิงสัญลักษณ์ เพราะลูกวัวในเพลงถูกมัดมือมัดเท้าและลากไปยังโรงฆ่าสัตว์ ซึ่งสะท้อนถึงชะตากรรมของชาวยิวที่ถูกนำไปยังค่ายกักกันเพื่อสังหารหมู่ ในขณะเดียวกัน “สายลม” (Wind) ที่พัดผ่านฟาร์มอาจถูกตีความว่าเป็นตัวแทนของ “นาซี” ที่มาอย่างโหดร้ายและไร้ความปรานี
เนื้อร้องที่กล่าวว่า
“Calves are easily bound and slaughtered, never knowing the reason why…”
ชี้ให้เห็นถึงการขาดเสรีภาพและความไร้อำนาจที่จะต่อต้านของลูกวัว ซึ่งสะท้อนถึงชะตากรรมของผู้ถูกกดขี่
Joan Baez ได้บันทึกเพลง Donna Donna ในอัลบั้มแรกของเธอที่ชื่อ “Joan Baez” ในปี 1960 ซึ่งเป็นอัลบั้มที่รวบรวมเพลงโฟล์คจากหลากหลายแหล่ง เพลงนี้กลายเป็นหนึ่งในเพลงโปรดของผู้ฟัง และได้รับการจดจำว่าเป็นบทเพลงแห่งการปลุกจิตสำนึกทางสังคม
Joan Baez เป็นนักร้อง นักแต่งเพลง และนักเคลื่อนไหวชาวอเมริกัน เกิดเมื่อวันที่ 9 มกราคม ค.ศ. 1941 ที่เมืองสแตเทนไอแลนด์ รัฐนิวยอร์ก สหรัฐอเมริกา เธอเป็นที่รู้จักในฐานะนักร้องโฟล์คที่มีเสียงโซปราโนใสกิ๊งเป็นเอกลักษณ์ และรวมถึงการมีบทบาทสำคัญในขบวนการเคลื่อนไหวเพื่อสิทธิมนุษยชนและสันติภาพในทศวรรษ 1960
Joan Baez มีชื่อเสียงจากการร้องเพลงโฟล์คและเพลงประท้วงที่สะท้อนปัญหาสังคม เธอเป็นหนึ่งในผู้ที่ร่วมสนับสนุนการเคลื่อนไหวของ Martin Luther King Jr. และมีความสัมพันธ์กับ Bob Dylan ซึ่งเธอมีบทบาทสำคัญในการช่วยผลักดันและทำงานร่วมกัน ส่งผลให้ Dylan กลายเป็นศิลปินผู้ทรงอิทธิพลในยุคเดียวกันด้วย แต่การเลิกรากันของพวกเขาก็ยังเป็นสิ่งที่คนอยากรู้จนถึงทุกวันนี้ ว่าความจริงคืออะไรกันแน่ เพราะมีข่าวลือหลายข่าว
เพลงของ Joan Baez มีหลากหลายเพลงที่เลยครับโด่งดัง เช่น Diamonds and Rust, We Shall Overcome และ The Night They Drove Old Dixie Down
ทุกวันนี้ Joan Baez ยังคงเป็นสัญลักษณ์ของศิลปินที่ใช้เสียงเพลงเพื่อส่งเสริมความยุติธรรมและสันติภาพ โดยเธอได้รับการยกย่องในฐานะบุคคลสำคัญในประวัติศาสตร์ดนตรีและการเคลื่อนไหวทางสังคมระดับโลก
เพลง Donna Donna ยังคงถูกขับร้องในหลากหลายเวอร์ชันทั่วโลก และเป็นบทเพลงที่สะท้อนการต่อสู้เพื่อเสรีภาพและการไม่ยอมจำนนต่อความอยุติธรรม
ลองดูเนื้อเพลงกันครับว่าทำไมจึงทำให้การต่อสู้เพื่ออิสรภาพพุ่งพล่าน
On a wagon bound for market
There's a calf with a mournful eye
High above him there's a swallow
Winging swiftly through the sky
How the winds are laughing
They laugh with all their might
Laugh and laugh the whole day through
And half the summer's night
Donna, Donna, Donna, Donna
Donna, Donna, Donna, Don
Donna, Donna, Donna, Donna
Donna, Donna, Donna, Don
"Stop complaining!" said the farmer
"Who told you a calf to be?
Why don't you have wings to fly with
Like the swallow so proud and free?"
How the winds are laughing
They laugh with all their might
Laugh and laugh the whole day through
And half the summer's night
Donna, Donna, Donna, Donna
Donna, Donna, Donna, Don
Donna, Donna, Donna, Donna
Donna, Donna, Donna, Don
Calves are easily bound and slaughtered
Never knowing the reason why
But whoever treasures freedom
Like the swallow has learned to fly
How the winds are laughing
They laugh with all their might
Laugh and laugh the whole day through
And half the summer's night
Donna, Donna, Donna, Donna
Donna, Donna, Donna, Don
Donna, Donna, Donna, Donna
Donna, Donna, Donna, Don
มี documentary เกี่ยวกับเธอในชื่อ Joan Baez I Am a Noise ด้วยครับ
https://youtu.be/dhcV1gEat_c?si=hLu4_liVbUWei8oG
https://youtu.be/dQrsSvms8Kw?si=9U2A7liIDvjwi-s-