-
![](https://image.nostr.build/08e42e5d516c0bc821fe3e21dcb64dd933f82e6d8b58575384fb9a60ea101e80.jpg)
@ Jakk Goodday
2023-08-31 04:44:06
ผมเจอหลายคนเริ่มต้นกับ Nostr มานาน แต่กลับยังไม่สามารถ “**อิน**” กับการอยู่ในสังคมแห่งใหม่นี้ได้เท่าไหร่นัก บางคนยังมีเพื่อนใหม่เพียงหลักสิบคน และหลายคนยังแทบไม่รู้จักหรือกดตามใครเลย บางคนมีคนติดตามเพียง 3-5 คน เท่านั้น แล้วมันจะไปมีคนเห็นสิ่งที่เราสื่อสารออกไปได้มากพอได้อย่างไรล่ะคับ?
ก็คนที่ไม่ได้ติดตามเราเค้าก็จะมองไม่เห็นสิ่งที่เราโน๊ตไปนั่นเอง
> นี่แหละครับ Nostr
ผมไม่ชอบใช้คำว่า “**เล่น Nostr**” เท่าไหร่นัก สำหรับผมแล้ว.. Nostr คือ สถานที่ใหม่ สังคมใหม่ที่ทุกคนต้องเริ่มนับใหม่จากศูนย์ ผมขอใช้คำว่ามันเป็นการ “**ใช้ชีวิตบน Nostr**” ก็แล้วกัน เชื่อไหมครับว่าในแต่ละวัน ผมยังรู้สึกว่าตัวเองมีเวลาไม่มากพอจะใช้ชีวิตบน Nostr ให้สมใจอยากได้เลย.. ในขณะที่บางคนกลับรู้สึกว่า 5 นาทีมันก็นานเกินไปแล้ว..
เราลองมาพิจารณากันดูไหมว่าเพราะอะไร?
# มันไม่ค่อยมีอะไรให้อ่าน ไม่ค่อยมีเรื่องให้ทำ
สำหรับข้อโต้แย้งนี้ผมคงต้องบอกว่ามัน “**ผิดถนัด**” เลยล่ะ.. บน Nostr นี่มีอะไรให้เราทำมากกว่าบนทุกแพลตฟอร์มเก่าๆ มาขยำรวมกันเสียอีกนะ
ผมคิดว่า.. ผมคงต้องเริ่มเล่าเรื่องในจินตนการให้พวกเราเห็นภาพนี้ได้ง่ายขึ้น ผมขอพาพวกเรากลับไปสู่จุดเริ่มต้นของการก่อร่างสร้างสังคม
อันดับแรก ผมอยากให้พวกเราลืม “**สังคมแบบเดิม”** ไปเสียก่อน ทั้งในชีวิตจริง หรือในโลกออนไลน์ที่เราเคยประสบพบเจอมา ที่ Nostr นี่มันต่างออกไปอย่างสิ้นเชิงครับ
จินตการว่าเราได้ลงจากเรือโนอาห์ที่เกาะขนาดใหญ่แห่งหนึ่ง กองเรือจัดตั้งอาณานิคมใหม่หลายลำที่พาผู้คนหลักแสนมาปล่อยไว้ ณ สถานที่เดียวกัน เกาะอันเวิ้งว้างว่างเปล่าที่อุดมไปด้วยทรัพยากรธรรมชาติ เต็มไปด้วยสิ่งเร้นลับและแปลกใหม่ ที่รอให้เหล่านักสำรวจได้ออกไปทำการค้นพบ
> Nostr ก็คือสถานที่แบบเดียวกันนั้น..
เราต่างคนต่างมา ณ ที่แห่งนี้ เรามีสถานะภาพเท่าเทียมกันทุกประการ ทุกคนเริ่มนับหนึ่งใหม่ที่นี่ เริ่มทำความรู้จักกัน รวมกลุ่มกัน สร้างสังคมขนาดย่อมจนผ่านเวลาไปถึงขนาดกลางและกลายเป็นใหญ่ได้ในที่สุด
สิ่งนี้จะเกิดขึ้นไม่ได้เลย ถ้าผู้คนเหล่านี้ไม่พยายาม “**Engage**” เข้าหากัน ไม่มีปฏิสัมพันธ์ต่อกัน ไม่ยอมแลกเปลี่ยนหรือทำกิจกรรมบางอย่างร่วมกัน นี่คือกลไกการสร้างสังคมโดยธรรมชาติที่จะไม่มีใครมีคอยชี้นำ บังคับ หรือออกกฏเกณฑ์ชี้นิ้วสั่งใครให้ต้องทำอะไรทั้งนั้น.. มันคือสังคมแห่งเสรีชนโดยแท้จริง ทุกคนจะประพฤติอย่างเสรีภายใต้ทัศนวิสัยของปัจเจกชน
> โฆษณาชวนเชื่อ หรือการทำเท่ห์ด้วยคอนเท้นต์โก้หรู ศิลปะในการหลอกล่ออัลกอริทึมเหมือนที่เคยทำๆ กันมา มันใช้ไม่ได้กับที่แห่งนี้
ที่นี่พวกเราให้ค่ากับ “**คุณค่า**” ที่เราจะได้รับมันมาจริงๆ และคุณค่าของแต่ละคนก็ไม่มีวันเหมือนกันเสียด้วย นี่คือความท้าทายที่พวกเราต้องเริ่มออกไปค้นหา ‘**คุณค่า**’ ที่ว่านั้น ด้วยตัวเองหรือจะทำกันเป็นหมู่คณะก็ย่อมให้ผลดีกว่าอย่างแน่นอนครับ
ไม่มีใครต้องการ “**ฮีโร่**” ที่นี่ ทุกคนแค่ต้องการ “**เพื่อน**” เพื่อนที่จะคอย '**ให้**' เราก่อนและ '**ขอ**' เราทีหลัง
ผมร่ายมายาวก็เพียงแค่ต้องการจะบอกว่า..
ที่เราไม่เห็นคอนเทนต์อะไรน่าสนใจเลย อาจเป็นเพราะเรายังทำความรู้จักกับ “**คนที่น่าสนใจ**” ยังไม่มากพอก็เป็นได้
แล้วมันเพราะอะไรได้อีกบ้าง?
![image](https://yakihonne.s3.ap-east-1.amazonaws.com/d830ee7b7c30a364b1244b779afbb4f156733ffb8c87235086e26b0b4e61cd62/files/1693454171901-YAKIHONNES3.png)
### เรายังกดติดตามคนอื่นน้อยเกินไป
ทำให้เราไม่เจอโน๊ตหรือคอนเทนต์ที่ดึงดูดใจเราได้มากพอ เราก็จะเห็นแต่โน๊ตของคนที่เราติดตามไว้อย่างน้อยนิดนั่นแหละครับ เว้นแต่เราจะไปกดดูแบบ Global ที่จะเห็นผู้คนทั้งเกาะเป็นหมื่นๆ แสนๆ ต่างคนต่างคนโน๊ตกันรัวๆ ซึ่งมันคงเต็มไปด้วยสิ่งที่เราไม่ได้ให้ความสนใจหรือคัดสรรมา
### เรามีคนติดตามเราน้อยเกินไป
ทำให้เหงาและเงียบกริบทุกรอบที่เราโน๊ต มันก็แน่อยู่แล้ว ถ้าทั้งเกาะมีคนที่รู้จักเราอยู่แค่ 2-3 คน มันก็คงมีคนแค่จำนวนนี้แหละครับที่จะได้ยินสิ่งที่เราพูด ได้เห็นสิ่งที่เราทำ เราแค่ต้องออกไปทำความรู้จักหรือมีปฏิสัมพันธ์กับคนอื่นๆ ให้มากกว่านี้ มันไม่เหมือนกันนะครับ ระหว่างการโพสต์สิ่งที่อยากพูดออกไป เน้นเอาเท่ เอาเจ๋ง ไว้ก่อน กับการเดินไปหาคนอื่นเพื่อแลกเปลี่ยนความคิดและสร้างมิตรภาพกับเขาอย่างจริงใจ ผมคิดว่ามันให้ผลลัพธ์ไม่เหมือนกันบน Nostr
### เรายังไม่เจอ Hashtag หรือกลุ่มสนทนาที่ตรงกับจริต
ทำให้เราไม่รู้สึกอินกับอะไรที่นี่เลย คนชอบฟุตบอลก็ชอบเสวนากับคนดูบอลฉันใด บิตคอยเนอร์ก็อยากจะคุยถูกคอกับบิตคอยเนอร์ฉันนั้น คนรักแมวก็มองหาคนรักแมว ฯลฯ ที่นี่มันพาเราย้อนกลับไปที่ยังยุคแรกๆ ของสังคมโซเชียลมีเดีย ที่คนจะเชื่อมโยงหากันโดยใช้ “**Hashtag**” ที่ต่างก็สนใจร่วมกัน มันเหมือนการชูป้ายไฟโลกให้รู้ว่า “**ฉันรักแมว**” (#Catstr) เพื่อดึงดูดคนประเภทเดียวกัน นั่นแหละครับ เราแค่ต้องหาป้ายไฟที่ว่านั่นให้เจอ
### เราไม่เห็นได้ “Earn Zap” อย่างที่หลายคนป้ายยาเราไว้เลย
ก็ถ้าวันนี้เราเองยังไม่ค่อยอยาก Zap ให้ใครเท่าไหร่ แน่นอนว่ามันก็จะไม่มีใครอยาก Zap ให้เราด้วยเช่นกัน ป๋ามา-ป๋ากลับ คนที่นี่เป็นกันแบบนั้น มันประหลาดดี ทำลายความเชื่อแบบเดิมๆ ของเราไปเลยทีเดียว
จริงๆ แล้วมันไม่มีใครอยากได้ Sats เพิ่มบน Nostr เพราะมันไม่ง่ายขนาดนั้น พวกเขาก็แค่อยากหาเรื่อง Zap ให้คนอื่นๆ พวกเขาแสวงหาโน๊ต ข้อความ หรือคอนเทนต์ แม้กระทั่งมีมที่โดนใจ ไม่มีใครมาคอยนั่งคิดคำนวนว่า "**วันนี้ฉัน Earn ไปเท่าไหร่**” (คอนเซ็ปต์แบบนี้มัน Fiat สิ้นดี) สังคมบน Nostr นั้นเน้นการให้และการมีส่วนร่วม ช่วยเหลือกัน เมื่อคุณให้มา เราจะให้กลับ มันแฟร์ๆ แมนๆ ครับ
ในสังคมที่ไม่มีใครคอยมาทำหน้าที่กำกับดูแลพฤติกรรมหรือการกระทำของเรา ความสัมพันธ์จะเกิดขึ้นอย่างเป็นธรรมชาติสุดๆ เป็นเรื่องของปัจเจกชนที่จะเลือกว่าพวกเขาจะให้คุณค่ากับอะไร ดังนั้น.. เราจึงแทบไม่มีทางรู้ได้เลยว่าใครจะชอบ หรือคิดอะไรยังไง นอกเสียจากว่า.. เราจะใช้เวลาไปกับการทำความรู้จักความคิดและจิตใจของพวกเขา ออกไปพูดคุยแลกเปลี่ยนกับพวกเขาเพื่อให้เราเข้าใจคนอื่นได้มากขึ้นนั่นเอง
เมื่อคุณเข้าใจผู้อื่น มันก็ไม่ยากที่คุณจะรู้ว่า “**คุณค่า**” ที่พวกเขาตามหานั้นคืออะไร?
![image](https://yakihonne.s3.ap-east-1.amazonaws.com/d830ee7b7c30a364b1244b779afbb4f156733ffb8c87235086e26b0b4e61cd62/files/1693454746643-YAKIHONNES3.png)
> บก. จิงโจ้ ผู้มีปฎิสัมพันธ์และคอย Make friend กับคนไปทั่ว นั่นทำให้เขามีคนติดตาม และติดตามคนอื่นจำนวนมากทีเดียว เขาทำไปเพื่อ Sats หรือเปล่า? ผมคิดว่าไม่นะ.. Just make friend
### เราไม่รู้ว่ามันใช้งานยังไง ทำอะไรได้บ้าง เลยไม่รู้จะไปต่อยังไง
ประเด็นนี้ก็ต้องย้อนกลับไปที่หัวข้อต่างๆ ด้านบน ก็ในเมื่อเรายังไม่เคยเจอคนที่จะคอยตอบคำถาม หรือสอนการใช้งานเราให้กับเราได้ หรือจริงๆ แล้วเราก็อาจแค่ถูกสอนให้ “**รอรับ**” มากกว่าที่จะ “**ค้นหา**” จนเคยตัว เราเลยไม่ชินกับการต้องออกไปไขว่คว้ามันด้วยตัวเอง?
ไม่ว่าอย่างไร.. เรามาเริ่มกันใหม่ที่นี่ เชื่อไหมครับว่าหลายคนบน Nostr นั้นเป็นระดับพระกาฬแทบทั้งสิ้น แถมพวกเขายังเต็มใจที่จะให้ความช่วยเหลือหรือคอยตอบคำถามให้กับพวกเราด้วย เราต้องหาเค้าให้เจอและเปลี่ยนตัวเองให้เป็นคนที่จะ “**กล้า**” ถาม กล้าแสดงออก และกล้าที่จะยอมรับว่าเราไม่รู้ ก่อนที่จะเราจะกลายเป็นผู้เชี่ยวชาญได้ในภายหลัง
นี่เป็นโอกาสที่เราจะได้ใกล้ชิดกับคนที่เราอยากคุยด้วยมานานแล้ว คนที่เราเคยชื่นชม หรือคนที่เราเคยเห็นบนโลกเฟียตๆ แต่ไม่เคยหาเหลี่ยมได้สักทีว่าจะเข้าหาหรือเข้าถึงพวกเขาได้ยังไง
![image](https://yakihonne.s3.ap-east-1.amazonaws.com/d830ee7b7c30a364b1244b779afbb4f156733ffb8c87235086e26b0b4e61cd62/files/1693455014819-YAKIHONNES3.png)
# แค่เริ่มทำความรู้จัก โลกก็เปลี่ยน
เอาล่ะ.. ผมจะลองแนะนำวิธีว่าเราจะเพิ่มผู้ติดตามหรือเลือกเฟ้นยังไงในการติดตามผู้อื่น ผมมีแนวทางของผมเอง คงไม่ใช่สูตรสำเร็จ แต่ถ้าเพื่อนๆ จะลองนำไปประยุกต์ก็ไม่ว่ากันครับ
### ตามคนดัง
วิธีที่ง่าย และตรงไปตรงมาที่สุด ซึ่งมันก็ถูกแล้ว เพราะคนเหล่านี้การที่เค้าจะดังได้ต่างก็มี proof-of-work และความน่าสนใจในแบบของตัวเองด้วยกันทั้งนั้น แอคเคาต์แรกๆ ที่พวกเราคงนึกถึงก็คงเป็น อ.ตั๊ม พิริยะ และ Right Shift ทั้งแอคเคาต์ทางการ และทีมงานทั้งทีม ก็แหง๋ล่ะ เพราะพวกเขาป้ายยาพาคุณมาอยู่บน Nostr แต่อย่าตามแค่พวกเขาไม่กี่คนเท่านั้นนะครับ คุณควรจะ...
### ตามคนอื่นๆ เลียนแบบคนดัง
เราสามารถกดดูได้ว่าใครกดติดตามใครเอาไว้บ้าง คนดังก็มักจะตามกลุ่มคนที่น่าสนใจแหละส่วนหนึ่ง ส่วนที่เหลือเขาก็คงตามคนที่ถูกจริตกับตัวเอง นอกจากนี่คนที่กดติดตามพวกเขาก็จะเป็นคนที่ชอบอะไรคล้ายๆ กับเขา มันก็เป็นไปตามกฎแห่งแรงดึงดูดทางด้านความสัมพันธ์ เราค่อยๆ กดไปดูโปรไฟล์ของแต่ละคนได้ว่าเขามีความน่าสนใจยังไง ชอบโน๊ตหรือการสื่อสารแบบไหน เขามีวิธีคิดหรือนิสัยใจคอ มีเคมีแบบเดียวกันกับเราหรือเปล่า?
ถ้าใช่.. คุณก็แค่กดปุ่ม Follow แล้วกระโจนเข้าไปตอบโต้กับเขาได้เลย ไม่ว่าจะในโน๊ตใหม่ หรือ โน๊ตเก่าๆ คอมเม้นให้มันได้เพื่อนนะครับ อย่าไปเม้นให้ได้ศัตรู
![image](https://yakihonne.s3.ap-east-1.amazonaws.com/d830ee7b7c30a364b1244b779afbb4f156733ffb8c87235086e26b0b4e61cd62/files/1693455387041-YAKIHONNES3.jpg)
> เราจะเห็นแอคฯ น่าสนใจให้เพียบ แค่ลองกดไปดูว่าคนดังๆ เขามีวงสังคมบน Nostr เป็นใครกันบ้าง แล้วตอบตัวเองว่าเราอยากพาตัวเองเข้าไปอยู่ในนั้นบ้างไหม?
### ตาม Hashtag
ตามหา “**ป้ายไฟ**” สีที่เราชอบ หรือก็คือกด ‘**#**’ นำในช่องค้นหา ตามด้วยคำที่เราสนใจ แล้วลองไล่หาดูได้เลย คุณอาจเจอเข้ากับกระทู้ที่ตรงกับสิ่งที่ตามหา เรื่องที่อยากอ่าน หรือมุมมองที่อยากเห็น รวมไปถึงคนที่.. เอ้อ มันเจ๋งดีว่ะ อะไรแบบนี้ได้ง่ายๆ เลยล่ะ
เมื่อเราชอบแฮ็ชแท็กไหน เรายังสามารถกดติดตามตัวแฮชแท็กนั้นได้อีกด้วย และอย่าลืมกดติดตาม หรือติดแฮ็ชแท็ก **#ThaiNostrich** กับ **#Siamstr** เอาไว้ด้วยนะครับ มันคือป้ายไฟสามัญประจำบ้านของคนไทยบน Nostr คุณสามารถตามหาเพื่อนคนไทยได้ง่ายๆ ด้วยแฮชแท็ก 2 ตัวนี้นี่แหละ
![image](https://yakihonne.s3.ap-east-1.amazonaws.com/d830ee7b7c30a364b1244b779afbb4f156733ffb8c87235086e26b0b4e61cd62/files/1693455627425-YAKIHONNES3.png)
> [Swarmstr](https://swarmstr.com/) เป็นตัวอย่างไคลเอนต์ที่จะรวบรวมข้อมูลบน Nostr ที่เราสามารถค้นหา หรือศึกษา Nostr ได้จากหัวข้อต่างๆ ตามแฮชแท็คที่แสดงเป็นตัวอย่างได้ (หรือค้นหาด้วยตัวเอง)
### ตามประเด็นที่สนใจไปจนเจอตัวพ่อ
มันต้องมีบางโอกาสที่เราไปเจอเข้ากับกระทู้น่าสนใจ มีการสนทนากันอย่างเผ็ดร้อนหรือรื่นเริงจนคุณก็อดเข้าไปแจมด้วยไม่ได้ ที่แบบนี้แหละที่คุณจะเจอกับคนเก่งๆ ในด้านนั้นๆ หรือผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้าน หรือกระทั่งเป็นผู้ก่อตั้ง หรือนักพัฒนาไคลเอนต์เลยทีเดียว และคนเหล่านี้เขาก็มาที่เกาะแห่งนี้ด้วยจุดประสงค์คล้ายๆ เรา คือ "**หนีความวุ่นวายและโสมมบนโลกเก่าเพื่อแสวงหาเสรีภาพและมิตรภาพ ณ สังคมใหม่**"
ดังนั้น เขาเต็มใจที่จะได้ทำความรู้จักกับเราอย่างแน่นอนครับ
แต่คนนิสัยไม่ดี หรือมีพฤติกรรมไม่เป็นมิตรเราก็จะดูออกได้ในทันที และมันก็เป็นสิทธิ์ของเราล้านเปอร์เซ็นต์ที่จะเลือกว่า จะสนใจติดตามคนๆ นี้ หรือแค่ปล่อยผ่าน หรือไม่ก็ **บล็อกแม่ง** ให้มันจบๆ ไป
![image](https://yakihonne.s3.ap-east-1.amazonaws.com/d830ee7b7c30a364b1244b779afbb4f156733ffb8c87235086e26b0b4e61cd62/files/1693455843005-YAKIHONNES3.png)
> [Nostrends](https://nostrends.vercel.app/) เป็นตัวอย่างไคลเอ็นต์ที่คอยรวบรวมและแสดงโน๊ต หรือหัวข้อที่กำลังได้รับความนิยมบน Nostr ตามช่วงเวลาหรือตัวกรองที่เราเลือก
### พยายามอย่าทำพฤติกรรมแบบเดิมๆ บน Nostr
ผมเชื่อว่ามีพวกเราส่วนใหญ่ (ชาวไทย) จะคุ้นเคยกับการใช้งานและวัฒนธรรมบน **Facebook** แต่ชาวต่างชาติหรือผู้ใช้งานส่วนใหญ่ที่นี่จะเคยชินกับวัฒนธรรมแบบ **Twitter** กันมากกว่านะครับ ไม่ว่าจะเป็นการโพสต์ การคอมเมนต์ หรือการกดตอบโต้ด้วยอีโมจิ (**Discord cult**) ก็ถือว่าเป็นวัฒนธรรมในแบบที่เราอาจยังไม่คุ้นเคยกันมากนักและคงต้องใช้เวลาเรียนรู้กันพอสมควร
ขอให้พวกเราทิ้งวิธีคิดแบบเดิมๆ ในการใช้งานโซเชียลมีเดียไปได้เลยครับ เราควรอยู่บน Nostr โดยใช้แนวคิดแบบเดียวกับการอยู่ในสังคมจริงๆ ทักทาย ตอบโต้ เห็นอกเห็นใจ ช่วยเหลือ แลกเปลี่ยน คอนทริบิ้วท์และมีส่วนร่วมให้มากกว่าที่เคย ฯลฯ เราจึงจะมีตัวตนและรู้สึกเหมือนเป็นส่วนหนึ่งในสังคมแห่งนี้ได้จริงๆ (ไม่งั้นเราก็เป็นได้เพียง "**ผู้สังเกตการณ์เหงาๆ**" เท่านั้นเอง)
ที่นี่.. ไม่ให้คุณค่ากับ **การอวดรู้** หรือ **โชว์พาว** ทุกคนดูออกได้ง่ายๆ ว่าเจตนาของแต่ละคนคืออะไร คนเหล่านี้ล้วนเคยขยะแขยง **Fiat Social Media Cult** มาแทบทั้งนั้น ถ้าต้องมาเจออะไรแบบนี้บน Nostr ก็จะ **ยี้** ได้ทันที และทุกคนก็พร้อม และ มีสิทธิ์ที่จะบล็อกเราได้ตลอดเวลา
เราจะกดติดตามคนนั้น-คนนี้ให้มากมายไปทำไมกัน ถ้าเราจะแค่ไถๆๆ ฟีดวืดๆๆ ไปวันๆ เราจะไม่ได้เพื่อนเลยสักคนกับการทำแบบนั้น และอาจพลาดโอกาสดีๆ ที่จะได้เรียนรู้อะไรบางอย่าง
เราไม่ควรทำแค่อ่านผ่านๆ เหมือนกับตอนที่เราเบื่อโลกเมื่อต้องใช้ Facebook และเห็นแต่อะไรที่ไม่ต้องการเห็น ที่นี่.. เราจะเลิกติดตามไปเลยก็ได้ถ้าแอคฯ นั้นเอาแต่โพสต์อะไรที่ดูไม่เข้าตา หรือไม่สามารถดึงดูดเราได้ (ถ้าเกรงใจก็กด Mute ไว้ก่อนก็ได้)
การอ่านอย่างตั้งใจในสิ่งที่เค้าโพสต์มา และตอบโต้ตามสมควร ก็เปรียบเสมือน **การรับฟังผู้พูดอย่างตั้งอกตั้งใจ** นั่นเอง นั่นคือหนทางเดียวที่เราจะเรียนรู้ได้ว่าเราควรตอบโต้อย่างไร เพราะเราเข้าใจ **สาส์น** ที่เขาได้สื่อออกมาอย่างถ่องแท้นั่นเองครับ
ถ้าไม่ว่าง คุณก็ปัดทิ้งได้ แล้วค่อยตามไปอ่านทีหลัง มันไม่มีการลบหรือปิดกั้นเรา ไม่มีโฆษณามาให้รกหูรกตา ถ้าเจอพวก **แสกม/แสปม** ก็บล็อกมันซะ อย่าให้พวกน่ารังเกียจได้มีที่ยืนบนสังคมที่คุณอยากให้เป็น
และขอให้ทุกคนระลึกไว้เสมอว่า **การพูดคุยและมีปฎิสัมพันธ์ต่อกัน** เท่านั้น ที่จะทำให้มนุษย์ได้มีความสัมพันธ์ต่อกัน
ผมขอทิ้งท้ายด้วยเคล็ดลับตกผลึกสั้นๆ ว่า..
- ติดตามผู้อื่น
- Zap ให้คนอื่นๆ
- เริ่มสร้าง Note ของตัวเอง (โพสต์) สักครั้ง หรือบ่อยครั้ง
- คุยกับคนอื่นให้มากกว่าที่เคย (มากกว่าแค่อ่านๆ ไปเรื่อยเหมือนตอนใช้ Facebook)
- ได้ Zap กลับมาจากคนอื่น
- สำรวจแฮชแท็กต่างๆ ลองใช้งานมันไปเรื่อยๆ
> ### เหนือสิ่งอื่นใด จงใช้ชีวิตบน Nostr และแค่สนุกไปกับมันให้ได้ก็พอ.. :)
## ปล. |--
- มนุษย์มีวุ้นแปลภาษาจริงๆ แล้วนะครับ ก็ **[Google translate](https://translate.google.com)** นั่นยังไง อย่าให้ภาษากลายเป็นกำแพงแห่งการเรียนรู้.. จงใช้มัน ไม่ต้องขวยเขิลกันหรอกครับ (เพราะผมเองก็ใช้)
- บทความต่อไปผมจะมาลองแนะนำว่า มีแอคเคานต์ไหนบ้างที่น่าสนใจกดติดตามสัก 10-20 บัญชี เอาคนไทยเราก่อนเลย ไว้คอยติดตามกันนะครับ