-
@ Journaling Our Journey
2025-04-20 08:18:01
https://image.nostr.build/bed50f0955451246fac75d07bd61ffbba6e3b19112e609e3780100e76b325537.jpg
พ่อแม่หลายคนไม่ได้ตั้งเป้าอยากให้ลูกเป็นเด็กเรียนเก่ง
.
อย่างไรก็ตาม ถ้าลูกของพวกเขาเรียนเก่งเพราะมีความสนใจ (หรือความถนัด) ในสิ่งที่เรียนด้วยตัวเอง พ่อแม่ก็ไม่ได้คัดค้านนะครับ
.
เพียงแต่ว่า…นั่นไม่ใช่ “โฟกัสหลัก” ของพ่อแม่กลุ่มนี้
.
“โฟกัสหลัก” ของพ่อแม่กลุ่มนี้คือการเลี้ยงลูกให้มีความฉลาดทางอารมณ์
.
ยิ่งวันเวลาผ่านไป ผมพบว่าพ่อแม่กลุ่มนี้ดูจะมีจำนวนมากขึ้นเรื่อยๆๆ
.
คำถามสำคัญสำหรับพ่อแม่กลุ่มนี้ก็คือ พวกเขาจะเลี้ยงลูกให้มีความฉลาดทางอารมณ์ได้อย่างไร
.
บทความในวันนี้มีคำตอบ (บางส่วน) ให้กับคำถามนี้ครับ
.
# 1
.
เวลาที่ลูกกำลังเกิดความรู้สึกบางอย่างที่เข้มข้น แทนที่จะ “ปัดตก” ความรู้สึกที่เข้มข้นนั้น (เช่น “ช่างมันเถอะ ลูก”) พ่อแม่สามารถพูด “สะท้อน” ความรู้สึกที่ลูกกำลังเจออยู่ ณ ขณะนั้นได้ (เช่น “แม่รู้ว่าลูกเสียใจที่ทำคะแนนได้ต่ำกว่าที่ลูกหวังไว้”)
.
เพราะการพูดชื่ออารมณ์ความรู้สึกที่เข้มข้นอยู่ในใจลูกนั้นสามารถกระตุ้นการทำงานของสมองส่วนที่ “ควบคุมกำกับอารมณ์” ของลูก ส่งผลให้ความรู้สึกที่เข้มข้นของลูกลดระดับความเข้มข้นลงได้นั่นเองครับ (นักจิตวิทยามีชื่อเรียกสิ่งนี้ว่า Name it to tame it)
.
# 2
.
เวลาที่ลูกเจอกับปัญหาบางอย่าง แทนที่พ่อแม่จะรีบกระโจนเข้าไปให้คำแนะนำหรือเสนอวิธีแก้ปัญหากับลูกอย่างรวดเร็ว พ่อแม่อาจจะใช้เวลาชวนลูกคิดดูก่อนว่าลูกจะแก้ไขปัญหาดังกล่าวด้วยตัวเองอย่างไร
.
ยกตัวอย่างเช่น หากพ่อแม่เห็นว่าลูกกำลังสับสนกับการบ้านวิชาคณิตศาสตร์ แทนที่พ่อแม่จะรีบให้คำแนะนำกับลูกว่า “ลูกเดินไปถามคุณครูดูซิ” พ่อแม่อาจจะพูดในเชิงชวนลูกคิดดูว่า “ลูกไม่เข้าใจแบบฝึกหัดข้อนี้ และลูกอยากจะเข้าใจมันมากขึ้น – ลูกคิดว่ามีอะไรที่ลูกสามารถทำได้ไหมที่จะช่วยให้ลูกเข้าใจมันได้มากขึ้น?” เป็นต้น
.
การทำแบบนี้มันอาจจะดู “เสียเวลา” สักหน่อย (เพราะการให้ลูกหาทางออกด้วยตัวเองมันกินเวลามากกว่ากรณีที่พ่อแม่ให้ทางออกกับลูกไปเลย) แต่ประสบการณ์ที่ลูกได้ดิ้นรนและหาทางออกด้วยตัวเองนี้จะช่วยให้ลูกเป็นเด็กที่มีความมั่นใจและคุ้นชินกับการเผชิญหน้ากับอุปสรรคต่างๆในชีวิตด้วยตัวเองในระยะยาวครับ
.
# 3
.
เวลาที่พ่อแม่เกิดความรู้สึกที่เข้มข้นต่อหน้าลูก (เช่น ไม่พอใจกับการใช้คำพูดที่ “ไม่เคารพ” ของลูก) วิธีที่พ่อแม่รับมือกับความรู้สึกดังกล่าวสามารถกลายเป็น “ต้นแบบ” ให้ลูกได้
.
ด้วยเหตุนี้ หากพ่อแม่ต้องการเลี้ยงลูกให้มีความฉลาดทางอารมณ์ เมื่อไหร่ก็ตามที่พ่อแม่เกิดความรู้สึกที่เข้มข้นต่อหน้าลูก สิ่งหนึ่งที่พ่อแม่อาจจะตั้งคำถามกับตัวเองก็คือ “ถ้าลูกเป็นฉันในตอนนี้ ฉันจะอยากให้ลูกรับมือกับสถานการณ์ ณ วินาทีนี้อย่างไร?”
.
หากพ่อแม่รู้สึกไม่พอใจกับการใช้คำพูดที่ “ไม่เคารพ” ของลูก และพ่อแม่ต้องการให้ลูก “กด” ความรู้สึกไม่พอใจดังกล่าว พ่อแม่ก็จะ “กด” ความรู้สึกนั้น
.
หากพ่อแม่รู้สึกไม่พอใจกับการใช้คำพูดที่ “ไม่เคารพ” ของลูก และพ่อแม่ต้องการให้ลูกตวาดใส่คนที่สร้างความไม่พอใจให้กับลูก พ่อแม่ก็จะตวาดลูกด้วยน้ำเสียงที่แข็งกร้าว
.
หากพ่อแม่รู้สึกไม่พอใจกับการใช้คำพูดที่ “ไม่เคารพ” ของลูก และพ่อแม่อยากให้ลูกใช้เวลาสงบสติอารมณ์สักพัก ก่อนที่จะสื่อสารความไม่พอใจนั้นออกไปอย่างมีวุฒิภาวะ พ่อแม่ก็จะสูดหายใจเข้าลึกๆ เดินออกจากห้องไปสัก 2-3 นาที และกลับมาคุยกับลูกด้วยน้ำเสียงที่ราบเรียบว่า “คำพูดที่ลูกใช้เมื่อสักครู่ พ่อรู้สึกไม่พอใจนะ”
.
เพราะในที่สุดแล้ว คำสอนที่ดีที่สุดของพ่อแม่คือการทำให้ลูกดูนั่นเองครับ
.
อ้างอิง
https://doi.org/10.1177/1754073917742706
https://doi.org/10.1371/journal.pone.0279303
https://doi.org/10.3389/fpsyg.2023.1096846
https://doi.org/10.1007/s10826-018-01326-z
#จิตวิทยา #siamstr